Stadswandeling grachten Utrecht

De grachten zijn niet meer weg te denken uit het Utrechtse straatbeeld. Maar weet je hoe de grachten eigenlijk in de Domstad zijn gekomen? En waarom liggen ze diep ten opzichte van de huizen langs de gracht?

Oudegracht

Het begint met de Rijn

Lang geleden (zo’n 2000 jaar) stroomde de Rijn door dit gebied. De Romeinen hadden rond het jaar 40 na Christus, het stroomgebied van de Rijn al veroverd. De Rijn bleek een goede transportweg voor Romeinse soldaten die Brittania moesten gaan veroveren. Daarom verdedigden de Romeinen de Rijn goed met legerkampen en uitkijktorens. Om de tien kilometer bouwden ze een castellum, vaak bij een doorwaadbare plek (trajectum) en of een splitsing in de rivier. Ook in Utrecht kregen we een castellum op de plaats van het huidige Domplein. Dit noemden ze Ultra Trajectum, later veranderde dit in Utrecht. In 47 na Christus werd de Rijn Noordgrens van het West Romeinse rijk.

Bisschop Godebald

Door de twee rivieren in deze regio, de Rijn en de Vecht groeide Utrecht uit tot een belangrijke handelsplaats. Maar rivieren verzanden, meanderen of verleggen hun loop. Dat was een bedreiging voor de handelspositie van Utrecht. En dan was er ook nog bisschop Godebald die de Rijn wilde afdammen bij Wijk bij Duurstede om het gebied tussen Utrecht en Wijk bij Duurstede te ontginnen. Dit resulteerde in de 12^e eeuw in een conflict tussen de bisschop en de keizer. De uitkomst: de bisschop mocht zijn dam bouwen en Utrecht kreeg het stadsrecht. Het stadsbestuur begon daarna snel met het aanleggen van de Oudegracht.

Grachteninspectie

Wandelroute

Je hoort meer over het ontstaan van de grachten. We zien de stadsverdedigingsgracht, de Oude Gracht, de Nieuwe Gracht en (meestal) de Kromme Nieuwe Gracht, Drift of Plompletorengracht. Over alle grachten is wel wat te vertellen en het systeem met de werven en werfkelders maakt ze uniek in de hele wereld.

Zelf varen

Na de rondleiding kun je zelf gaan varen over de grachten. Dit kan op verschillende manieren:

• Neem de rondvaartboot over de Oude Gracht en de Singel
• Ga mee met een fluisterboot over de kleine grachten
• Huur zelf een elektrisch bootje
• Ga lekker kanoën